Wybierz Strona

Reklama

Stary drewniany wiatrak w Lipinkach

Stary drewniany wiatrak w Lipinkach

Jedną z ciekawszych budowli w Lipinkach był pochodzący z 1938 roku drewniany wiatrak.

Jest on w całości dziełem Władysława i Stanisława Patrzyków, którzy wykonali cały mechanizm młyński, oni także skonstruowali zapadkowy dozownik zboża, zastosowali również zapadkowy sposób blokowania od wewnątrz skrzydeł: chodziło o to, aby wiatr nie obracał nimi bez potrzeby.

Młyn należał w 1995 roku do Bronisława Patrzyka, który używał go jeszcze do mielenia na własne potrzeby. Podobno w ciągu godziny wiatrak mógł przerobić 50 kg zboża na mąkę razową lub śrutę. Istniały plany zainstalowania w urządzeniu prądnicy wytwarzającej elektryczność, ale po przeliczeniach okazało się, że inwestycja nie opłaci się.

Wiatrak miał bardzo nietypową budowę i właściwie trudno go sklasyfikować. Niektórzy uważają, że to raczej koźlak, choć do prawdziwego koźlaka także nie jest podobny. Bardzo ciekawe były w lipińskim młynie rozwiązania techniczne dotyczące systemu mielniczego.

Funkcje „króla” – podstawy konstrukcyjnej koźlaka – spełniała żelazna, zacementowana rura, wbita pionowo w ziemię – do niej przymocowano złożone w trójkąt belki, na których wspierała się podłoga, dźwigająca ciężar 4-metrowej budowli. Koźlak z Lipinek był drewniany, miał ściany i dach szalowane deskami.

Wnętrze wiatraka bardziej przypomina warsztat ślusarski, aniżeli młyn, ponieważ nie znajdzie w nim drewnianych kół palecznych i wałów, wszystko bowiem jest metalowe, suto przez właściciela zakonserwowane smarem. Obroty koła wietrznego (10 łopat – kazda złożona z dwóch desek – umocowanych na „sztycach”, czyli długich drągach zbiegających się gwiaździście na tarczy z wieńcem; w sumie 4 metry średnicy) osadzonego na krotkim poziomym wale, przekazywane są za pośrednictwem dwóch stożkowych kół zębatych na pionowy, również zelazny wał, który bezpośrednio napędza górny kamień mlyński. Miażdżące ziarno kamienie pochodzą z Bartnego, wykonane zostały z naturalnej skały.

Malowniczy, drewniany wiatrak, czy jak kto woli – koźlak, który niezmiennie od lat wpisywał się w lipiński krajobraz już nie istnieje. Został rozebrany.

oprac. Piotr Popielarz

BIBLIOGRAFIA:

O autorze

Piotr Popielarz

Wydawcą, właścicielem i redaktorem naczelnym Niezależnego Internetowego Serwisu Lipinek jestem ja, czyli Piotr Popielarz. Pierwszą wersję portalu umieściłem na serwerze 17 listopada 2002 roku. Od tamtej chwili wiele się zmieniło, ale NIS Lipinek nadal trwa i żyje własnym życiem. Poniżej znajdziecie informacje o ludziach, którzy pomagają mi w tworzeniu serwisu. Mam nadzieję, że niebawem powstanie Redakcja z prawdziwego zdarzenia.

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Reklama

Nadchodzące wydarzenia:

  • sob.
    30
    mar
    2024

    Mecz LKS Łużna - LKS Nafta Kryg

    15:00Stadion w Łużnej

    Przełożony mecz 25. kolejki z 1-2 czerwca
    TABELA A KLASY

  • sob.
    06
    kwi
    2024

    Wielkie Otwarcie Centrum Budowlanego w Lipinkach

    09:00Lipinki (za Sklepem Centrum)

  • niedz.
    07
    kwi
    2024

    Wybory Samorządowe 2024

    7:00 - 21:00Lokale wyborcze
  • niedz.
    21
    kwi
    2024

    Akcja honorowego oddawania krwi w Libuszy

    8:00 - 13:00Remiza OSP Libusza

    Więcej szczegółów NIEBAWEM!

  • sob.
    18
    maj
    2024

    Bierzmowanie młodzieży z Parafii Lipinki

    18:00Kościół parafialny w Libuszy

    Bierzmowania udzieli Bp Edward Białogłowski

  • niedz.
    09
    cze
    2024

    Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024

    lokale wyborcze

  • wt.
    03
    wrz
    2024

    Zbiórka odpadów wielkogabarytowych

    6:00 - 6:30Gmina Lipinki
  • niedz.
    15
    wrz
    2024

    Akcja Krwiodawstwa Klubu HDK Lipinki

    9:00 - 12:30Dom Wiejski w Lipinkach

    Bliższe szczegóły NIEBAWEM

  • sob.
    05
    paź
    2024

    VIII Maraton na Orientację "KIWON"

    07:00Baza: Hala Sportowa SP Lipinki

    Organizator: Towarzystwo "Jastrzębiec"

FACEBOOK

Najnowsze komentarze

Zanieczyszczenie powietrza (SMOG)

Archiwum