Paweł Śliwa na konferencji w Lyon

Podczas konferencji „Sieć regionów europejskich na rzecz trwałego rozwoju”, która w dn. 19-21 października 2011 r. odbyła się we francuskim Lyon, wystąpił jako delegat Małopolski Paweł Śliwa z Lipinek – Radny Sejmiku Województwa Małopolskiego.

Paweł Śliwa podczas konferencji w Lyon – © Archiwum 2011

Paweł Śliwa, Wiceprzewodniczący Komisji Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego, w zaprezentowanym przez siebie referacie zajął się głównie problematyką dokonań w zakresie wspierania produkcji energii odnawialnej oraz ochrony powietrza w Województwie Małopolskim.

Obok niego w konferencji uczestniczyli:
Arantxa Leturiondo – Wiceminister ds. Środowiska Kraju Basków
Hélène Gassin – Wiceprzewodnicząca ds. Środowiska, Rolnictwa i Energii, Ile-de-France
Chris Miles – Przedstawiciel Ministra Środowiska Walii
Jan Nico Appleman – Minister ds. Regionalnych, Prowincja Flevoland, Holandia
Marcelo Raimond – Minister ds. Środowiska, region Lombardia
Johannes Remmel – Minister ds. Klimatu, Środowiska, Rolnictwa, Natury i Ochrony Konsumentów Nadrenii Północnej Westfalii
Vasco Errani – Przewodniczący Regionu Emilia-Romania, Włochy
Mike Neilson – Dyrektor Generalny ds. Zatrudnienia i Środowiska, Rząd Szkocki
Evelyne Huytebroeck – Minister ds. Środowiska, Energii, Planowania Przestrzennego, Region Bruksela-Stolica
Henning Jensen – Przedstawiciel CCRE
Mercedes Bresso – Przewodnicząca Komitetu Regionów
Franz Untersteller – Minister Środowiska Badenia-Wirtembergia

PEŁNE WYSTĄPIENIE PAWŁA ŚLIWY W LYON

W imieniu Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz Zarządu dziękuję za zaproszenie i cieszę się, iż mogę Państwu zaprezentować nasze dokonania w zakresie wspierania produkcji energii odnawialnej oraz ochrony powietrza w Województwie Małopolskim.

Zapotrzebowanie na energię w społeczeństwie XXI wieku jest olbrzymie. Trudno w dzisiejszych czasach wyobrazić sobie życie bez użytkowania energii, w tym energii elektrycznej. Energia ta obecnie jest nam tak samo niezbędna do istnienia, jak woda i powietrze. W dobie tak daleko posuniętego rozwoju techniki, gdzie wszystkie urządzenia napędzane są za pomocą energii elektrycznej, a sama energia elektryczna stanowi główną gałąź gospodarki każdego kraju – musimy poszukiwać nowych jej źródeł, aby nie dopuścić do zaistnienia sytuacji, w której by nam jej zabrakło, gdyż miałoby to tragiczne skutki dla nas i dla naszego otoczenia. W okresie ostatnich 80 lat zużycie energii na świecie wzrosło 10 krotnie, choć liczba ludzi zwiększyła się tylko 2,5 krotnie. Wzrost jednostkowego zużycia w przeliczeniu na jednego mieszkańca Ziemi rośnie nadal. Coraz większe są również potrzeby energetyczne związane z produkcją.

Przyjechałem do Państwa w roli posła przynoszącego wiadomości z Małopolski, wiadomości z Krakowa, i by uniknąć losu posła przynoszącego złe wieści to powiem, że przynoszę dwie – jedną dobrą i drugą jeszcze lepszą. Tą lepszą jest przyjęta przez Sejmik Województwa Małopolskiego w dniu 26 września br. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020, określająca w zakresie bezpieczeństwa ekologicznego między innymi kierunki polityki rozwoju na rzecz poprawy jakości powietrza, rozwijanie systemu gospodarki odpadami oraz regionalnej polityki energetycznej opartej na bilansie energetycznym, z którego ma wynikać, jakie są aktualne potrzeby województwa w zestawieniu z dostępnymi źródłami i nośnikami energii, oraz promowanie energii odnawialnej.

W Polsce, a w tym w Województwie Małopolskim, większość energii pochodzi z elektrowni, elektrociepłowni oraz domowych palenisk opalanych węglem, który jest głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza w województwie małopolskim Domowe paleniska opalane węglem – często niskiej jakości, intensywny ruch komunikacyjny oraz w mniejszym stopniu działalność dużych ośrodków przemysłowych i energetycznych to główne przyczyny powstania zanieczyszczeń. Presja przemysłu od lat zmniejsza się systematycznie ze względu na ograniczenia w produkcji, wymagania dotyczące funkcjonowania instalacji i wielkości emisji określane w przepisach i decyzjach administracyjnych oraz system opłat za korzystanie ze środowiska. Wszystko to powoduje, że opłaca się być ekologicznym i inwestować w zmniejszenie emisji zanieczyszczeń.

Istotny wpływ na stan powietrza w Małopolsce mają również warunki meteorologiczne i topograficzne terenu. Niecki i zagłębienia terenu są powodem słabego przewietrzania i lokalnej kumulacji zanieczyszczeń. Co więcej, niskie prędkości wiatru występujące w regionie oraz duża koncentracja ludności w miastach potęgują problem zanieczyszczenia powietrza.

Odpowiedzią na jeden z najwyższych poziomów stężeń zanieczyszczeń w powietrzu w skali kraju jest Program Ochrony Powietrza przyjęty w grudniu 2009 roku przez Sejmik Województwa Małopolskiego – i to jest ta dobra wiadomość. Program wskazuje przyczyny złego stanu powietrza oraz działania naprawcze w wyróżnionych strefach i miastach, związane z lokalnymi problemami z emisją zanieczyszczeń. Rozwiązania te mają doprowadzić do poprawy jakości powietrza w ciągu najbliższych kilku lat.

W Polsce najwięcej energii zużywane jest przez gospodarstwa domowe, a z tego 70% przeznaczane jest na ogrzewanie mieszkań głównie przy wykorzystaniu indywidualnych kotłów węglowych, czego efektem jest niska sprawność wykorzystania energii i wysokie zanieczyszczenie pyłem. W związku z powyższym działania nasze związane z poprawą efektywności energetycznej i ochroną klimatu są zintegrowane z ochroną powietrza przed zanieczyszczeniem pyłem, który stanowi główne zagrożenie dla stanu zdrowia mieszkańców Małopolski.

By zapobiegać wyżej opisanym niekorzystnym skutkom Województwo Małopolskie promuje inwestycje w Odnawialne Źródła Energi (OŹE)
Pod względem produkcji energii z odnawialnych źródeł (OŹE) województwo małopolskie zajmuje 6. pozycję w kraju (8,04% wytwarzanej energii z odnawialnych źródeł energii w Polsce).

Samorząd Województwa Małopolskiego, by promować i pomagać w poszukiwaniu i wykorzystaniu alternatywnych źródeł energii, szczegółowo zinwentaryzował istniejące pokłady wód geotermalnych w Małopolsce, opracowując stosowne dokumenty.

Przykładem jest jedna z największych w Europie instalacja ciepłownicza Geotermii Podhalańskiej, która wykorzystuje ciepło z wód geotermalnych od 1994 r. Do końca 2009 r. do sieci geotermalnej podłączono 1017 odbiorców indywidualnych i 398 odbiorców (w sumie 1415 odbiorców).

Wzrasta również ilość inwestycji wykorzystujących wody geotermalne na potrzeby turystyczne. Można zauważyć stałe zainteresowanie mieszkańców Małopolski wykorzystaniem energii słonecznej. Produkcja energii elektrycznej w zespołach elektrowni wodnych w Małopolsce stanowi aż 57,36% całkowitej produkcji energii elektrycznej OZE w regionie.

Nową dziedziną , którą promuje Małopolska, jest produkcja energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych. W ramach reformy gospodarki odpadami w Polsce, oraz w oparciu o zapisy wcześniej cytowanej Strategii Województwa w Małopolsce zgłoszono wstępnie propozycje budowy czterech spalarni odpadów na terenie województwa. Jeden z tych projektów jest obecnie realizowany w Krakowie, pozostałe są w trakcie opracowywania. Ze względu na niekorzystne warunki meteorologiczne do rozwoju energetyki wiatrowej Województwo Małopolskie nie upatruje tu szans rozwoju

Podsumowując pragnę stwierdzić iż :
• Na przestrzeni ostatnich dwóch lat Województwo Małopolskie zaangażowało w 70 projektów prawie 60 mln euro, z czego 60% stanowią środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, jednakże w celu osiągnięcia większej efektywności energetycznej wielu przedsięwzięć, konieczny jest dalszy wzrost nakładów.
• Małopolska stoi na stanowisku iż podczas podejmowania działań związanych z ochroną klimatu, należy uwzględnić geopolityczne i społeczne uwarunkowania indywidualne regionu.
• Istnieje potrzeba kontynuacji i intensyfikacji działań na rzecz zwiększenia świadomości i zaangażowania społeczeństwa w podejmowane działania.
• Istnieje również konieczność skutecznego wdrażania ekonomicznych mechanizmów, mających na celu popularyzację podejmowania inicjatyw na rzecz wykorzystania odnawialnych źródeł energii przez przedsiębiorców.
• Uważamy, że oszczędzanie energii powinno się stać normą na wszystkich poziomach jej użytkowania.
• Zabiegamy o ciągłe dostosowywanie ustawodawstwa w zakresie wspierania przedsięwzięć dotyczących efektywności energetycznej i dążymy do ich przestrzegania.
• Na zakończenie chcę podkreślić, iż Województwo Małopolskie wdraża programy, które zmierzają do produkcji energii z różnych źródeł.