Kalendarium

Informacje o wydarzeniu:

• Hrabina Jadwiga Straszewska /1826-1903/

  Jadwiga Straszewska urodziła się 12 października 1826 roku. Jej dziadkowie oraz rodzice byli włościanami, prowadzili duże gospodarstwo rolne. To dzięki niej odkryto, że w okolicach Lipinek znajdują się zasobne pokłady ropy nazywanej wtedy olejem skalnym.

  W 1850 roku Jadwiga Straszewska poleciła wykopać studnię obok nieczynnej bramy dworskiej, która miał pełnić funkcję poidła dla dworskiego bydła. Okazało się jednak, że do wody, z płytko zalegających pokładów, przedostała się ropa. Ivo Pieniążka, brat ówczesnego administratora dóbr hrabiny Straszewskiej Wacława Pieniążka, postanowił kontynuować poszukiwania ropy na polach dworskich.

  W ten sposób 0d 1853 roku zaczęto kopać głęboką studnię, którą ukończono w 1854 roku. Studnia, zwana kopanką miała głębokość 22 metrów - nazwano ją "Anna". Obfity przypływ czarnej ropy parafinowej pobudził zainteresowania naftowców i tak w niedługim czasie powstały kolejne kopanki naftowe. 2 marca 1867 r. zawarty został kontrakt pomiędzy Jadwigą Straszewską a Sewerynem Stawiarskim w sprawie "nieograniczonego wydobywania ropy naftowej na całym obszarze Lipinki - Rozdziele". Okolice Lipinek przez następne sto lat wzbogaciły się o ponad 300 otworów kopanych i wierconych.

  Hrabina Straszewska w latach 1856-1860 wybudowała w Lipinkach rafinerię, w której między innymi produkowano parafinę eksportowaną do Anglii, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwecji i Francji. Przedsięwzięcie sfinansowali członkowie powstałych spółek naftowych: "Straszewska - Fibich" i "Stawiarski - Straszewska". Dyrektorem rafinerii był Ivo Pieniążek, kierownikiem technicznym - dr Stefan Bartoszewicz, buchalterem -Wiktor Konopnicki, rachmistrzem - Józef Wilusz i in. Według dr Stefana Bartoszewicza: "W Lipinkach otrzymywano ropę z głębokości 80 do 150 m, a pustych szybów prawie nie było. Produkcja wynosiła do 250 ton miesięcznie, mimo, iż wiercenie było ręczne i nigdy nie wiercono dwóch szybów jednocześnie, tylko po ukończeniu jednego, rozpoczynano następny. Administracja kopalni była bardzo konsekwentna - rafineria usytuowana była prawie na terytorium kopalni, nie było rurociągu z kopalni do rafinerii, a ropę przewożono końmi w dużych beczkach, w ten sposób dworskie konie i furmani mieli zajęcie, a dwór miał zarobek". Niestety, cofające się w 1914 roku wojska austrowęgierskie rafinerię całkowicie zniszczyły.

  Hrabina Jadwiga Straszewska była pionierem wydobycia ropy naftowej na terenie Lipinek, a jej nazwisko wpisało się złotymi głoskami w historię nie tylko gorlickiego, ale i polskiego kopalnictwa naftowego. Dziedziczka Lipinek zmarła w 1903 roku, a pochowano ją w podziemiach kaplicy cmentarnej - dzisiejszy "stary cmentarz".

   oprac. Piotr Popielarz

  BIBLIOGRAFIA:

  • Tadeusz Pabis, Gorlickie Zagłębie Naftowe, Libusza 2001