Likwidacja kopalni w Lipinkach i Krygu

Likwidacja kopalni w Lipinkach i Krygu. Ziemia gorlicka od ponad 150 lat związana jest z przemysłem naftowym. To tu powstawały pierwsze kopalnie i rafinerie.

Trojak naftowy na Pańskiej Górze – fot. Wiktor Bubniak

W drugiej połowie w. XIX i na początku w. XX okolice Lipinek, Krygu i Sękowej pokryły się licznymi szybami, typowymi trojakami i leniwie pracującymi kiwakami. Trudno wyobrazić sobie naszą rodzinną ziemię bez tych elementów, które na stałe stopiły się z krajobrazem i stanowiły o jego niezwykłości.

Wydobycie ropy naftowej na tym terenie czasy świetności ma już jednak za sobą. Koniec kopalnictwa naftowego nadchodzi nieubłaganie. W 1881 roku na terenie gorlickich kopalni pracowało prawie 2 tys. osób. dziś w trzech kopalniach zatrudnienie ma tylko 70 osób. Wydobywa się rocznie 4020 t ropy i 2 mln metrów sześc. gazu (w 1952 roku – 210 tys. t ropy i 235 mln metrów sześc. gazu. Te liczby mówią same za siebie…

Z kilkunastu kopalń zostało sześć połączonych w trzy: Kobylanka z Magdaleną – siedziba w Kobylance, Lipinki z Bieczem – siedziba w Lipinkach i w Krygu Petrol połączony z Królówką. Wszystkie je czeka w najbliższym czasie likwidacja. Na kopalni Lipinki czynnych jest jeszcze 100 odwiertów, zaś w Krygu – Petrol – 80. Lipińska kopalnia zlikwidowana ma zostać do 2017 roku, a 5 lat wcześniej przestanie istnieć kopalnia w Krygu.

Co dalej… Na razie są plany. Mówi się o utworzeniu żywego skansenu przemysłu naftowego na kop. Magdalena, a także w Kobylance, Lipinkach, Bieczu i Krygu. Od czasu do czasu planuje się wytyczenie atrakcyjnych szlaków turystycznych prowadzących przez najważniejsze miejsca gorlickiego przemysłu naftowego. Jak na razie trudno odnaleźć wymierne rezultaty tych dyskusji. Kopalnie znikają z naszego krajobrazu i być może bezpowrotnie. Jakkolwiek by na to nie patrzeć, wydaje się, że byłaby to dla nas jakaś strata, zubożenie tej ziemi, której historię tworzyły przecież te niechciane kopalnie. Czy rzeczywiście musimy o nich zapomnieć? [wg GK-27.04.2004]

Likwidacja kopalni ropy naftowej w obiektywie Jacka Szarego: