Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy

Jest takie miejsce na ziemi Małopolskiej, gdzie można odetchnąć historią, poczuć zapach nafty, przez moment zapomnieć o zabieganym świecie. Jest takie miejsce, w którym pasja i praca splotły się w jedno. Uzupełniały się i zaowocowały niezwykłym związkiem – dwojga pasjonatów – pisarzy i poetów – strażników tradycji, ludzi o wielkich sercach, niespotykanej energii i sile woli.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy założone w 1977 roku przez Annę i Tadeusza Pabisów (byłych pracowników przemysłu naftowego) powstało na bogatych tradycjach naftowych, bowiem pierwsze szyby naftowe na świecie przeznaczone do celów przemysłowych wykonane zostały w „Pustym Lesie”, w gminie Siary w 1852 roku. Wykonali je, z inicjatywy księcia Stanisława Jabłonowskiego z Kobylanki, zawodowi górnicy specjalnie sprowadzeni ze Śląska.

Muzeum gromadzi, ochrania i przechowuje pamiątki historii polskiego przemysłu naftowego i popularyzuję tę historię, której początek jest równoznaczny z początkiem światowego przemysłu naftowego, a także jest obecne współcześnie przy tworzeniu tej historii.

W libuskim muzeum dotychczas zgromadzono ponad 1000 eksponatów naftowych i etnograficznych, ponad 500 biogramów zasłużonych nafciarzy, a wśród nich 50 życiorysów pierwszych kopaczy szybów z lat 1852-1890.

W Sali Nafty znajdują się ceramiczne galony naftowe i formy parafinowe z rafinerii hr. Adama Skrzyńsiego z Libuszy (1872-1918), modele wiertnic, makiety kopalń, minerały i skamieniałości przewodnie, próbki rdzeni wiertniczych, ropa naftowa, lampy górnicze, mundury galowe, wyjściowe i laski górnicze, przyrządy do pomiaru płuczki wiertniczej, ordery i odznaczenia, legitymacje związkowe, dokumentacja starych kopalń, mapy zdjęcia, zapiski i pamiętniki nafciarzy, literatura fachowa, raporty wiertnicze, plany ruchu kopalń oraz inne dokumenty świadczące o gorlickiej kolebce przemysłu naftowego w Polsce i na świecie.

W skansenie naftowym usytuowanym na powierzchni 1 ha ziemi własnej zgromadzono wiele reliktów z przeszłości przemysłu naftowego. Należą do nich: destylarnia nafty (pozaapteczna) z 1859 r., legendarna kopanka ropna „Stanisław” z 1852 r. (rekonstrukcja z kopalni „Pusty Las”), szyby naftowe: kanadyjski i pensylwański (rekonstrukcja w skali 1:4), maszt stabilny i maszt przewoźny do obróbki szybów naftowych, trójnogi konstrukcji żelaznej, kiwony do pompowania ropy, narzędzia wiertnicze (eksploatacyjne i instrumentacyjne), kocioł parowy lokomobilny, zabytkowa kuźnia kopalniana (XIX w.), wózek do przewożenia świdrów udarowych, zabytkowy warsztat wiertniczy z 1890 roku, winda budowlana „granik” i inne.

W dziale etnografii znajdują się również cenne eksponaty: kufer wianny (XIX wiek), szafa rzeźbiona w dębie, żarna ręczne do mielenia zboża, dzieże, niecki, łopaty do pieczenia chleba, przysiadki, wrzeciona, kołowrotki, miedlice, zgrzebła do obróbki lnu i konopi, łóżka, kołyski dziecięce (XIX w.), obrazy olejne i oleodruki, kapliczki przydrożne, arras (robota ręczna z Sambora – 1942), patefon do grania, zabytkowe radioodbiorniki, maszyny do szycia, garnki gliniane, kamienne i żeliwne, prasy do sera, szatkownice do kapusty, pralki ręczne (drewniane, blaszane i szklane), zydel szewski wraz z przyborami, buty drewniaki (okupacyjne) z lat 1940-1946, buty „walonki” z Sybiru ok. 1940 r., narzędzia stolarskie, gwiazda kolędnicza, manierki wojskowe na kawę z lat 1910-1939, gorset krakowski i inne cenne starocie.

Działalność pisarska Anny i Tadeusza Pabisów to 35 wydań książkowych, ponad 250 artykułów opublikowanych w różnych czasopismach krajowych i regionalnych, wiele spotkań ze społecznością szkolną, ze studentami, naftowcami, turystami oraz liczne wystąpienia na antenie Polskiego Radia i Telewizji, wiele spotkań w wieczorkach literackich i promocyjnych, oraz udział w licznych wystawach i kiermaszach.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy, które od 1 czerwca 2000 roku prowadzi swoją działalność jako Fundacja Upowszechniania Historii i Przemysłu Naftowego, jest potrzebne, bo spełnia swój szlachetny cel i służy społeczeństwu, staje się prawdziwą skarbnicą materiałów historycznych. Coraz bogatszy jest zbiór druków zwartych, czasopism, dokumentów źródłowych, map, szkiców i fotografii – korzystający z tych dokumentów studenci napisali dotychczas 14 prac magisterskich.

Należy sądzić, że muzeum to stanie się poważnym ośrodkiem badań historycznych i dostarczycielem materiałów dla badaczy dziejów kopalnictwa naftowego świadczących o kolebce tegoż przemysłu. Dotychczas muzeum w Libuszy odwiedziło wiele szkół, studentów, naftowców, turystów krajowych i zagranicznych, dziennikarzy, ludzi nauki i kultury, czego dowodem są wpisy do Księgi Pamiątkowej.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy usytuowane w pięknym, malowniczym zakątku małopolskiej krainy, przy drodze asfaltowej, w odległości 3 km od Biecza i 7 km od Gorlic, posiada wspaniałe widoki krajobrazowe ze świeżym powietrzem. Muzeum – Skansen Naftowy w Libuszy dysponuje 1 ha ogrodzonego terenu z możliwością spacerów oraz odpoczynku połączonego z pieczeniem kiełbasy przy ognisku. Również w Libuszy, w odległości 2 km, znajduje się wspaniała restauracja „Mimoza” M. Przybyłowicz, która serwuje smaczne i niedrogie dania.

p. Tadeusz Pabis

MUZEUM PRZEMYSŁU NAFTOWEGO I ETNOGRAFII W LIBUSZY ZAPRASZA

 Anna i Tadeusz Pabisowie zapraszają miłych gości do odwiedzenia
Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy k. Gorlic
w godzinach od 8.00 do 16.00, telefon (0-13) 447 53 33.