Wybierz Strona

Reklama

Zioła na talerzu, czyli moda na powrót do natury

Zioła na talerzu, czyli moda na powrót do natury

W niniejszym opracowaniu, będzie mowa o innym, aniżeli paszowe, wykorzystaniu ziół, które można zebrać na przydrożnej łące. Niemało jest takich ziół i w naszej wsi Lipinki.

Maria Trzaskoś - © L. Śnieg

Maria Trzaskoś – © L. Śnieg

Wielu ludzi nie zwraca uwagi na otaczającą ich przyrodę. Owszem, czasem zauważą barwny kwietnik w ogrodzie, często jednak nie dostrzegają interesujących roślin – „skarbów zielarskich” po których depczą. Zaganiani, zaaferowani codziennymi sprawami, po prostu nie dostrzegamy piękna przyrody, która nas otacza, nie słyszymy śpiewu ptaków, brzęczenia owadów, nie czujemy woni kwiatów. Często wiedza o tym, co nas otacza jest znikoma.

W dobie walk o czystość powietrza, wody, środowiska – może warto przyjrzeć się roślinom, po których depczemy, a które dostarczają nam tylu wspaniałych wrażeń estetycznych, a także mogą dawać radość życia i zdrowie.

POZYTYWNIE O ZIOŁACH

Zioła zwykle są bogate w związki mineralne, substancje hormonalne, enzymy itp. Są więc cenne zarówno dla zwierząt jak i ludzi. Zioła korzenią się głębiej, potrafią wydobywać z gleby i podglebia przeróżne cenne makro- i mikroelementy, a ich znaczenie jest wprost ogromne. Przecież brak ich lub niedobór w paszy jest dla zwierząt równie szkodliwy, jak i dla ludzi. Nie ma zdrowia bez mikroelementów i bez ziół!

POWRÓT DO NATURY

Moda na zioła objęła w ostatnich latach cały świat na fali „powrotu do natury” w połączeniu z naturalnym odżywianiem, tak modnym w wielu krajach i po prostu potrzebą. Obywatele krajów wysoko uprzemysłowionych zaczęli wierzyć, że jedyną drogą do utrzymania zdrowia i młodości do ponad 100 lat – jest odpowiednie odżywianie, powrót do natury, unikanie stresów, skażeń, pestycydów i innych mankamentów cywilizacji. Rzecz jasna, że nowoczesności się nie powstrzyma, że jej zdobycze mogą być też niezastąpione, że bez nawozów mineralnych nie nakarmimy wciąż wzrastającej liczby ludzi na ziemi. Warto więc zrobić wszystko co tylko możliwe w interesie własnym, a także społecznym, by utrzymać zdrowie i siły do jak najpóźniejszych lat.

Kiedy medycyna zdaje się dochodzić do szczytów wiedzy, kiedy w ciągu ostatnich lat zrobiła niebosiężny krok do antybiotyków sztucznych nerek, płuco-serc, pacjenci nieco w tym wszystkim zagubieni i zmęczeni zwrócili się do starych „retro” skarbów przyrody – ziółek. Wielu ludzi boi się nowoczesnych lekarstw (leki syntetyczne mogą wręcz zagrażać zdrowiu i nawet lekarze nie są w stanie przewidzieć, co niejednokrotnie może wyniknąć z zastosowań kilku różnych leków jednocześnie). Ziółka uważają za bezpieczniejsze. Uboczne działanie ziółek jest najczęściej dodatnie – korzystne, a uboczne działanie leków chemicznych – choć nieraz skuteczniej i szybciej działających, bywa niekiedy groźne.

Ziółka są swojskie, można je spotkać w lesie na łące, posadzić w ogródku i obserwować jak rosną, rozwijają się, kwitną, owocują, żyją, a cóż laik wie o lekach w pigułce? Naturalnie zioła nie zastąpią tysięcy niezbędnych leków, czy noża chirurga, ale mogą niesłychanie pomóc w samopoczuciu chorego, usuwaniu dolegliwości czy też w samym leczeniu.

Zioła przyprawowe nie tylko poprawiają i urozmaicają smak potraw, ale niemal wszystkie mają też pewne właściwości lecznicze, poprawiają apetyt, ułatwiają trawienie oraz poprawiają urodę, a więc zacznijmy bliżej przyglądać się kwiatom i ziołom rosnącym na polach łąkach i miedzach, a więc wejdźmy w labirynt bogatej flory roślinności łąk, aby wydobyć z niej to co najwartościowsze, co może służyć dobru ludzi i zwierząt.

Kuchnia bez przypraw jest mdła, nudna, monotonna i nie wzbudza apetytu. Ziół przyprawowych mamy w Polsce mnóstwo. Nie musimy ograniczać się do przypraw importowanych jak pieprz, gałka muszkatołowa, imbir, ziele angielskie. Są diety, w których nie wolno używać ostrych przypraw, albo też diety zabraniające soli. I cóż wtedy biednemu delikwentowi zostaje? – właśnie zioła. Zioła przyprawowe znakomicie maskują brak lub niedostatek soli w potrawach, a najbanalniejszym – nadają nowy, ciekawy szlif. Dzięki ziołom można tworzyć kulinarne poematy. Zioła przyprawowe można hodować w ogródkach przydomowych, nabywać w sklepach Herbapolu, albo też zbierać rosnące na łąkach, a więc są pod ręką, świeże i żywe. Warto korzystać w sezonie ze świeżych ziół, które występują w naturalnych siedliskach np. kminek zwyczajny (Carum carvi), Biedrzeniec mniejszy (Pimpinella saxifraga), lebiodka pospolita (Origanum vulgare), Mięta pieprzowa (Mentha piperita) i inne.

WIOSENNA KURACJA OCZYSZCZAJĄCA KREW

Wiosną, gdy daje nam się we znaki brak witamin i soli mineralnych, warto przeprowadzić kurację, która dostarczy nam tych cennych składników, a regulując przemianę materii posłuży na zdrowie i urodę. Wystarczy wybrać się na pobliska łąkę i zerwać młode listki krwawnika pospolitego, babki lancetowatej, mniszka lekarskiego i pokrzywy żegawki – to są cztery podstawowe rośliny. Nie brakuje ich w runi naszych lipińskich łąk. Do tego zestawu można jeszcze dodać młode listki szczawiu zwyczajnego (Rumex acetosa), stokrotki pospolitej (Bellis perennis), mięty (Mentha sp.), podagrycznika pospolitego (Aegopodium podagraria), pięciornika gęsiego (Potentilla anserina) rdestu ptasiego (Polygonum aviculare), cykorii (Cichorium sp), gwiazdnicy pospolitej ( Stellaria media) i innych ziół. Sporządzamy z nich sałatkę, dodając do smaku sól, cukier, sok z cytryny i co kto lubi śmietanę lub oliwę.

Prezentowany na zdjęciach proces przygotowania sałatki z trzech gatunków ziół zebranych z łąki to: babka lancetowata (Plantago lanceolata), krwawnik pospolity (Achillea millefolium) i mniszek pospolity (Taraxacum officinale). Gatunki te występują powszechnie na łąkach , miedzach i pastwiskach, są naturalne, zdrowe, nie stosowano na nie środków ochrony roślin w odróżnieniu od powszechnie spożywanej, zielonej sałaty, którą kupujemy w sklepach. W czasie uprawy bywa ona traktowana różnymi środkami ochrony roślin, łącznie z nawożeniem wysokim dawkami azotu.

BABKA LANCETOWATA (Plantago lanceolata):

Rośnie niemal wszędzie. Zawiera glukozyd ankubinę, flawonoidy, garbniki, polisacharydy, kwas askorbinowy. Zalety babki polegają na silnym działaniu antybakteryjnym, który wspomaga odflegmianie płuc. Babka lancetowata wchodzi w skład kuracji przeciwgruźliczej. Zaleca się stosowanie babki lancetowatej w nieżytach dróg oddechowych oraz w zmianach zapalnych śluzówek jamy ustnej i krtani. Zewnętrznie stosuje się babkę lancetowatą w chorobach skórnych. Ponadto wywiera korzystny wpływ na dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz gojenie ran. Z suszonych liści babki można przyrządzać herbatkę i popijać dla zdrowia.

KRWAWNIK POSPOLITY (Achillea millefolium):

Rozpowszechniony na średnio wilgotnych i suchszych łakach, zaroślach, miedzach przydrożach. Zawiera olejki eteryczne, pachnie miło i balsamicznie. Można się zachwycać liśćmi krwawnika , bo przypominają koroneczkę.Jedna ze znanych najdawniej i cenionych już w starożytności i średniowieczu roślin. Ziele krwawnika zawiera olejek lotny, związki flawonoidowe, garbniki, substancje gorzkie, witaminę C, sole manganu.

Krwawnik ma działanie przeciwkrwotoczne (hamuje krwawienia wewnętrzne), właściwości wzmacniające i regulujące przemianę materii, najskuteczniej czyści krew. Także skuteczny przy zastarzałych nieżytach żołądka i jelit. Liści krwawnika nie powinno się jadać zbyt dużo, bo działają toksycznie, wśród wielu składników zawiera też alkaloidy (achilleinę, stachydrynę) i mogą powodować bóle głowy i oszołomienie.

MNISZEK POSPOLITY (Taraxacum officinale):

Żółtymi kwiatami ozłaca nam trawniki, pastwiska, łąki: kwitnie w maju i w czerwcu. Mniszek to ulubiona roślina dzieci, nazywana przez nie dmuchawcem. Po zdmuchnięciu owocków pozostaje łysa główka, otoczona wieńcem zeschniętych listków, niczym miniaturka ogolonej głowy mnicha. Do aptek wprowadzony w XII i XIV wieku. Wódki palonej na korzeniu i zielu mniszka używano w kosmetyce, jako środka upiększającego. Zawiera gorzką taraksycynę, nieco olejku lotnego i garbniki, W korzeniach mniszka występują związki trójterpenowe. Wykazują one działanie żółciopędne, moczopędne, pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, obniżają poziom cukru we krwi. Z właściwości leczniczych należy wspomnieć, że zapobiega nieżytom przewodu pokarmowego (marskość wątroby i dróg żółciowych).

W niektórych krajach Europy – w kuchni jest ogromnie popularną jarzynką – surówką. Zbiera się go z dzikiego stanu tylko na przedwiośniu, gdy tworzy rozety liści nieraz jeszcze czerwonawych od przymrozków. Warto wczesną wiosną przykryć rośliny słomą, aby je wybielić. Wybielone liście mniszka tracą goryczkę i są o wiele smaczniejsze. Francuzki, które do nas przyjeżdżają w okresie wiosennym, są zdumione, że tyle mniszka marnujemy, że nikt tego nie zbiera i nie jada.

Mniszka przyrządza się tak jak sałatę majową lub kruchą. Można przygotować surówkę z samego mniszka. Zebrać rozety mniszka, umyć bardzo starannie i porozrywać na pojedyncze liście. Zalać je sosem vinaigrette, jak to robi się we Francji, albo śmietaną jak to lubi nasza kuchnia. Liście mniszka dodaje się również do sałatek przy „kuracjach wiosennych”. Świeżymi liśćmi mniszka przyprawia się zupy sosy i dania mięsne.

GODNE NAŚLADOWANIA

W Niemczech we Francji z młodych listków w/w gatunków przyrządza się sałatkę dla urody. Posiekane listki z majonezem lub sosem vinaigrette i z jajkiem na twardo są nie tylko smacznym daniem, ale zawierają wiele witamin i soli mineralnych i mnóstwo potrzebnych organizmowi składników. Podobno po takiej wiosennej kuracji „pięknieje się w oczach”, a więc może warto spróbować?

p. dr Maria Trzaskoś

BIBLIOGRAFIA:

  • Gumowska I., Ziółka i my, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1983
  • Gumowska I., Deptane po drodze, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1989
  • Mikołajczyk K., Wierzbicki A., Zioła, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1983

O autorze

Piotr Popielarz

Wydawcą, właścicielem i redaktorem naczelnym Niezależnego Internetowego Serwisu Lipinek jestem ja, czyli Piotr Popielarz. Pierwszą wersję portalu umieściłem na serwerze 17 listopada 2002 roku. Od tamtej chwili wiele się zmieniło, ale NIS Lipinek nadal trwa i żyje własnym życiem. Poniżej znajdziecie informacje o ludziach, którzy pomagają mi w tworzeniu serwisu. Mam nadzieję, że niebawem powstanie Redakcja z prawdziwego zdarzenia.

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Reklama

Nadchodzące wydarzenia:

  • sob.
    30
    mar
    2024

    Mecz LKS Łużna - LKS Nafta Kryg

    15:00Stadion w Łużnej

    Przełożony mecz 25. kolejki z 1-2 czerwca
    TABELA A KLASY

  • sob.
    06
    kwi
    2024

    Wielkie Otwarcie Centrum Budowlanego w Lipinkach

    09:00Lipinki (za Sklepem Centrum)

  • niedz.
    07
    kwi
    2024

    Wybory Samorządowe 2024

    7:00 - 21:00Lokale wyborcze
  • niedz.
    21
    kwi
    2024

    Akcja honorowego oddawania krwi w Libuszy

    8:00 - 13:00Remiza OSP Libusza

    Więcej szczegółów NIEBAWEM!

  • sob.
    18
    maj
    2024

    Bierzmowanie młodzieży z Parafii Lipinki

    18:00Kościół parafialny w Libuszy

    Bierzmowania udzieli Bp Edward Białogłowski

  • niedz.
    09
    cze
    2024

    Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024

    lokale wyborcze

  • wt.
    03
    wrz
    2024

    Zbiórka odpadów wielkogabarytowych

    6:00 - 6:30Gmina Lipinki
  • niedz.
    15
    wrz
    2024

    Akcja Krwiodawstwa Klubu HDK Lipinki

    9:00 - 12:30Dom Wiejski w Lipinkach

    Bliższe szczegóły NIEBAWEM

  • sob.
    05
    paź
    2024

    VIII Maraton na Orientację "KIWON"

    07:00Baza: Hala Sportowa SP Lipinki

    Organizator: Towarzystwo "Jastrzębiec"

FACEBOOK

Najnowsze komentarze

Zanieczyszczenie powietrza (SMOG)

Archiwum